Door hun unieke karakter bevatten clubs een waaier aan erfgoed.
- Kledingstijl is een integraal deel van clubcultuur. De keuze om je te hullen in leer, neon polyester, hippieoutfit of gitzwarte kant zegt namelijk veel over het publiek waarmee je de club zal opzoeken en over het selectiemechanisme van ‘bouncers’ aan de deur. In 2013 organiseerde het Londense Victoria & Albert Museum een tentoonstelling over eighties-clubfashion, die vaak putte uit modetrends. En de crop tops en plateauzolen van de nineties zijn anno 2023 opnieuw prominent aanwezig op straat.
- Danspraktijken zijn een intrinsiek deel van clubculturen en hangen nauw samen met specifieke muziekgenres. Daarbij kenden oudere stijlen zoals lijndansen in countryclubs of rock-‘n‑rolldansen de voorbije jaren een heropleving. Ook media spelen hun rol: actrice Jenna Ortega inspireerde bijvoorbeeld haar choreografie in de Netflixserie Wednesday (2022) op gothclubdansen van de jaren 80.
- Samenhangend met kledingstijl en danspraktijken is het meer omvattende begrip van clubben. Doorheen de jaren is de invulling ervan sterk gewijzigd door ontwikkelingen op muzikaal, technologisch en cultureel vlak. Maar de essentie is hetzelfde gebleven: met gelijkgestemde zielen naar een plaats gaan met ruimte voor dans, samenzijn en zelfexpressie. Samenhorigheid en inclusiviteit zijn kernwaarden van clubcultuur, die is ontstaan in zalen, historische panden, speakeasies, loodsen en zelfs ruïnes.
- Doorheen verschillende coronalockdowns moesten clubs sluiten en hielden ze online evenementen of livestreams. Er is evenwel weinig ondernomen om deze livestreams actief te bewaren, waardoor een nieuwe ‘digital black hole’ dreigt voor de clubcultuur op het hoogtepunt van de pandemie.
- De locaties van clubs zijn soms (historisch) onroerend erfgoed of worden dat door hun geschiedenis. Zo staat de Stonewall Inn sinds 1999 op de Amerikaanse lijsten met historische sites. In 1969 verzetten met name (zwarte) transgender clubgangers zich meerdere dagen tegen een homofobe politie-inval. De Stonewallrellen worden tegenwoordig beschouwd als de publieke aanzet voor LGTQIA+-emancipatie en worden jaarlijks herinnerd door wereldwijde Pride-festiviteiten. Vele andere locaties zijn dan weer verdwenen of staan op het punt om dat te doen, zoals Lido en andere dancings in de Leuvense binnenstad. Soms blijft de herinnering wel overeind, bijvoorbeeld omdat panden overgaan naar nieuwe eigenaren. Zo huist het Lokerse Radar in de voormalige Cherry Moon-discotheek.
- Veel clubs hanteren gastenlijsten om bepaalde gasten binnen te laten, wat de high-endwortels van clubcultuur verraadt. Door de jaren heen ontstaat daardoor een mooi beeld van het publiek dat bepaalde clubs aantrekken, zoals de VIP-clubs in de Mayfair-wijk in Londen, waar veel acteurs uit de film- en theaterwereld heen gaan.
- Het artistiek archief van clubs, zoals posters, flyers en foto’s, geven een unieke inzage in de activiteiten van het clubleven. Door de sluiting van clubs verhuist dat archief soms naar collectiebeherende instellingen of stadsarchieven, zoals bij Club RoXY en Club Trouw uit Amsterdam. Foto’s vormen daarin een unieke vorm van erfgoed, omdat fotograferen en/of smartphones vaak worden verboden (of de camera’s afgeplakt) om de ‘safe space’ te garanderen. Ook dat gebruik is echter dynamisch, want steeds vaker maken officiële fotografen deel uit van het clubdecor. Zo publiceerde Red Bull een fotoverzameling van clubfoto’s uit de 90s in This Book is Electronic (2009). Ook de queer rave Celebration Of Life toont de diversiteit en unieke stijlen van hun publiek via hun Instagramkanaal.
- Het administratief archief van clubs toont hun economische belang – nachtclubs voorop. Ook biedt het inzicht in de historiek van clubcultuur, zoals artiesten die werden geboekt, genres die veelvuldig worden gedraaid, specifieke dranken die werden verkocht, technische verbouwingen… Rode jaarcijfers kunnen echter ook de bittere waarheid blootleggen van teruglopende bezoekersaantallen en de langzame dood van popmuziekclubs als de Muziekodroom (Hasselt) of megadiscotheken.