FAQ

Muziek- en podiumerfgoed maken deel uit van het ​‘cultureel erfgoed’. De term ​‘cultureel erfgoed’ bestond al lang, maar raakte helemaal ingeburgerd in het Vlaams cultuurbeleid toen het Archiefdecreet (2002) en Erfgoeddecreet (2004) goedgekeurd werden.

Cultureel erfgoed kan gedefinieerd worden als: 

“Alle uitingen en sporen van menselijke handelingen en gedragingen die wij van onze voorgangers overgeleverd kregen en waar we als individu of als samenleving een bepaalde waarde aan hechten. Wijzelf en de generaties na ons bepalen of we deze erfenis willen bewaren en hoe we ermee omgaan.”

Binnen het cultureel erfgoed is er een opdeling in:

1. Roerend erfgoed: muziekinstrumenten, theaterteksten, kostuums, theaterpoppen, geluidsdragers, decors, foto’s, bladmuziek, archieven … Meer hierover lees je onder Goed bewaren.
2. Immaterieel erfgoed: praktijken, technieken en tradities die men wil doorgeven aan volgende generaties: de fanfarecultuur, New Orleans jazz, rederijkerscultuur, volksdansen, urban dance .. Meer hierover lees je op onze site bij Praktijken doorgeven.
3. Onroerend erfgoed: concertzalen, operahuizen, theatergebouwen …

CEMPER focust zich vanuit haar opdracht van de Vlaamse overheid hoofdzakelijk op het roerend en immaterieel erfgoed van muziek en podiumkunsten.
Het Departement Cultuur, Jeugd, Sport & Media beheert sinds 2015 het Vlaams beleid rond roerend en immaterieel erfgoed. Het steunpunt voor het roerend en immaterieel erfgoed in Vlaanderen is FARO.

Over onroerend erfgoed vind je alles bij het Agentschap Onroerend Erfgoed.

CEMPER kan je helpen bij het beter identificeren van archieven, collecties of individuele stukken en kan daarbij een cultuurhistorische waardering formuleren, waarbij rekening wordt gehouden met bijvoorbeeld de historische, esthetische of gebruikswaarde. Voor vragen hierover kan je terecht bij staf.​vos@​cemper.​be.

Een schatting in geldbedragen geven wij echter niet (noch andere erfgoedorganisaties zoals musea). Daarvoor moet je bij veilinghuizen, antiquariaten en gespecialiseerde handelaars zijn.

Als er een duidelijke link is met cultureel erfgoed van muziek en podiumkunsten, wil CEMPER deze activiteiten graag aankondigen. Hiervoor kan je contact opnemen met sarah.​masson@​cemper.​be.

Wij kunnen zelf geen financiële ondersteuning bieden, maar kunnen je wel aardig op weg helpen. Op onze site vind je onder Wegwijs bij ​‘Middelen zoeken voor je erfgoedproject’ heel wat mogelijkheden voor ondersteuning. Mocht je hier niet wijs uit raken, kan je ons contacteren. Dan bekijken we welke mogelijkheden er zijn voor jouw erfgoedproject. 

Bedenk echter ook: subsidies zijn niet altijd nodig en wegen niet altijd op tegen de investering die ze vragen (een dossier indienen, verantwoording afleggen, opvolging …). Alternatieve samenwerkingen (met andere organisaties, instellingen), het aantrekken van stagiairs/​studenten of vrijwilligers kunnen misschien ook een oplossing zijn. Ook daar kunnen we je wegwijs in maken.

Daarvoor moet je bij de kunstensector aankloppen, maar kijk eerst eens eens bij Wegwijs op onze site. Daar vind je bij ​‘Middelen zoeken voor je erfgoedproject’ ook veel informatie over subsidies of andere financieringen voor kunst- en cultuurprojecten.

Misschien heb jij wel interessante stukken of ken je een interessante collectie? Veel muziek- en podiumerfgoed bevindt zich in privébezit. Om zicht te krijgen op het bestaande erfgoed van muziek- en podiumkunsten in Vlaanderen probeert CEMPER zoveel mogelijk informatie te verzamelen. 

Ken jij of heb jij een archief of collectie in privébezit? Laat het weten via jan.​grieten@​cemper.​be. Je informatie kan discreet behandeld worden.

Als je bijvoorbeeld door een erfenis in het bezit komt van bepaalde stukken of als je je persoonlijke spullen van de hand wil doen, is het vaak moeilijk om in te schatten wat de (erfgoed)waarde ervan is en wat de mogelijkheden zijn om ze elders onder te brengen. 

CEMPER geeft hierover advies. Zie meer over schenken, verkopen en overdragen bij Nieuwe bewaarplaats en stuur een mailtje naar jan.​grieten@​cemper.​be voor advies op maat.

De mogelijkheden om muziekinstrumenten te verkopen, zijn talrijk. Muzikanten weten vaak zelf wel hoe ze dat best aanpakken, maar voor leken ligt dat anders. Verzamel in elk geval zo veel mogelijk informatie over het instrument: 

• Hoe oud is het?
• Wanneer werd het aangekocht?
• Wie is de fabrikant of bouwer?
• Zijn er herstellingen of wijzigingen gebeurd of zijn die nodig?
• Is er een vermoeden dat het een bijzonder instrument is (ouderdom, handgemaakt of niet, zeldzaam, bijzondere historiek …)?

Voor een gewoon instrument kan je op tal van plaatsen terecht:

• courante tweedehandssites op het internet;
• sociale media: op bijvoorbeeld facebook zijn er pagina’s om instrumenten te koop aan te bieden;
  
• muziekscholen (DKO-opleidingen): misschien hebben die een website of kan je een aankondiging ter plekke ophangen;
• voor hafabra-instrumenten: in het tijdschrift of op de websites van VLAMO.

Als je denkt dat je een uniek, zeldzaam of handgemaakt instrumenten hebt, kan een instrumentenbouwer van jouw type instrument je wellicht een waardering en schatting geven.

Bij gedrukte bladmuziek kan je nagaan of de stukken al in het bezit zijn van een van de conservatoriumbibliotheken, van de Koninklijke Bibliotheek (KBR) of van een andere erfgoedbibliotheek. Je kan eventueel een paar steekproeven nemen ter controle. Deze instellingen zullen in regel vooral bladmuziek bewaren van Belgische of Vlaamse componisten. Bladmuziek van buitenlandse componisten zal je veeleer in de nationale bibliotheek van hun land terugvinden.

De handgeschreven bladmuziek kan een grote erfgoedwaarde hebben, maar het betreft niet altijd een origineel of uniek stuk. Het kunnen:

• handgeschreven kopieën zijn van uitgegeven stukken zijn;
• handgeschreven kopieën van niet-uitgegeven stukken zijn;
• autografen van niet-uitgegeven stukken zijn;
• autografen van uitgegeven stukken zijn;
• unieke bewerkingen van stukken van anderen zijn.

Een ander aspect is de collectie als geheel: als die een grote consistentie heeft, is dat een extra waarde (en is het de moeite om die in haar
geheel even te beschrijven). Indien de collectie samengebracht is door een iemand met een zeker belang in de cultuurwereld, kan dit ook bijdragen aan de erfgoedwaarde ervan.