Immaterieel erfgoed van theater in de kijker?
Theater in Vlaanderen is rijk aan immaterieel erfgoed. Denk maar aan het spelen van diverse genres – zoals amateurtoneel in het dialect of tonpraten – of aan alles wat achter de schermen gebeurt – zoals decors ontwerpen of geluidseffecten creëren. Ook buiten de muren van theaters wordt heel wat acteerwerk neergezet. Elk van die praktijken heeft zijn eigen kennis, gewoontes en technieken.
Ben jij betrokken bij theater - voor of achter de schermen - en heb je interesse om dat in de kijker te zetten? Dit jaar zet CEMPER zich in om immaterieel erfgoed van theater zichtbaar te maken op immaterieelerfgoed.be.

Theater op immaterieelerfgoed.be
Immaterieelerfgoed.be is een website van de Vlaamse overheid die immaterieel erfgoed in Vlaanderen en Brussel in beeld brengt. Daarop verzamelt Werkplaats immaterieel erfgoed een rijkdom aan levende erfgoedpraktijken die doorgegeven worden aan de volgende generaties. Dat gaat van feesten, rituelen en sociale gebruiken tot mondelinge, culinaire of speltradities en ambachten. Momenteel vind je er al diverse theaterpraktijken; zeven daarvan hebben een link met poppen- of figurentheater, vier vinden plaats voor de schermen van het theater en tien achter de schermen. We lichten een voorbeeld van elk uit:
- Poppen en figuren maken: Poppen- en figurentheater is onlosmakelijk verbonden met het maken van poppen en figuren. Meestal begint het met een idee, een thema of een regisseur die je een opdracht geeft. Je bepaalt welke personages allemaal aan bod komen, welk soort pop je wil maken en welke eigenschappen die figuren moeten hebben. Sommigen maken dan een schets van het figuur, maar er zijn ook makers die direct een aantal spullen of materialen bij elkaar zoeken en met het figuurtje beginnen spelen. Afhankelijk hoeveel tijd je hebt, kan je een prototype maken alvorens je de pop zelf maakt.
- Straattheater in ’t Sintrùins door de Bòddelkèèr: In Sint-Truiden voeren amateurspelers-vrijwilligers straattheater op in het dialect: “We spelen in ons dialect: ‘t plat Sintruins. Want hoe kan je je humor, gevoelens, tristesse en waarheid beter vertellen dan in je eigen taal … je dialect!” De voorstellingen bestaan uit kleine sketches, waarbij het publiek regelmatig betrokken wordt. Doorheen de voorstellingen loopt telkens een rode draad en de stukken gaan over de stad of worden betrokken op de stad.
- Schilderen van decordoeken: Het maakproces van decordoeken begint bij een ontwerper die een schets maakt van het decor en dit vervolgens omzet in een maquette. De schilders zetten dat ontwerp over naar het doek. Dat doen ze door een raster te tekenen op de maquette en op schaal op het doek. Die vakverdeling gebruiken ze als referentie om alle lijnen in de juiste schaal over te tekenen. Om het ontwerp over te tekenen en om te schilderen, wordt het doek opgespannen op een houten vloer of kader. Zo voorkom je dat de stof krimpt bij het opdrogen van de verf.
Maak jouw immaterieel theatererfgoed zichtbaar
Wil jij jouw theaterpraktijk in de kijker zetten en zo de verzameling op immaterieelerfgoed.be rijker maken? We doen graag een beroep op iedereen die voor of achter de schermen betrokken is bij theater om de verzameling aan te vullen.
Hoe doe je dat?
Bij het registreren van jouw immaterieel erfgoed dien je een tekst en foto in. Niet iedereen zal jouw theaterpraktijk kennen. Omschrijf dus goed wat het juist inhoudt. Waar gaat het over? Hoe doe je het? Welke kennis en technieken moet je beheersen? En welk materiaal heb je erbij nodig? Andere vragen die je kan beantwoorden zijn:
- Waar kent het zijn oorsprong?
- Hoe is het doorheen de jaren geëvolueerd?
- Hoe wordt de kennis overgedragen?
- …
Ondersteuning bij jouw registratie
Heb je graag hulp bij het registreren van jouw immaterieel erfgoed? Heb je nog vragen? CEMPER helpt je graag op weg.
Ook interessant

Open Call Dansstroom: Amateurdansers duiken in repertoire

Onderzoeksrapport Antwerps poesjenellentheater
