In de tweede helft van de jaren 80 schrijft Luk Van den Dries een bijdrage in het boek Het theater zoekt… zoek het theater getiteld Schets van een beweging: Theatervernieuwing in Vlaanderen. Daarin beschrijft hij de theatervernieuwingen in West-Europa uit de tweede helft van de vorige eeuw. Op scenografisch vlak springen vier vlakken in het oog: opstelling, de blik van de toeschouwer, de grens tussen de scenische en de toeschouwersruimte en de voorstellingsruimte. Met veelvuldige voorbeelden van eigen bodem geeft hij aan dat, om het met zijn woorden te zeggen: “de ruimtelijke mogelijkheden nog lang niet uitgeput zijn”.
Niet lang daarvoor, in 1984, schreef Peter Jonnaert zijn masterscriptie Hedendaagse scenografie: studie van de dekors van Vlaamse scenografen voor het gesproken toneel van vandaag in Vlaanderen. In het eerste hoofdstuk geeft Jonnaert een helder overzicht van de evolutie van het scenografisch erfgoed na de Tweede Wereldoorlog. Hoewel Jonnaert aangeeft dat stijlen in de realiteit elkaar altijd overlappen en een zeker artificieel gehalte hebben, beschrijft hij op een beknopte, overzichtelijke manier de heersende tendensen binnen de scenografie en deelt ze vervolgens op in twee strekkingen. Hij heeft hiermee als doel om een duidelijker overzicht te geven van de stromingen in een wirwar van variaties en voorstellingen en slaagt daar met glans in.
Meer recent, in 2005, verscheen het artikel Van bordkarton tot beamers: scenografie in Nederland en Vlaanderen in het tijdschrift Ons erfdeel (Mallems). Het artikel benadrukt het belang van de scenografen voor de vernieuwingsgolf in het theater van de Lage Landen uit de jaren 80. Voorts haalt het enkele belangrijke scenografen van dat moment aan, zoals Niek Kortekaas en Johan Daenen.
De laatste twintig jaar is er echter geen algemeen overzichtswerk verschenen rond scenografie in Vlaanderen en Nederland. Wel interessant om weten is dat het theatertijdschrift Etcetera regelmatig schrijft over scenografie, al dan niet als hoofdonderwerp van een artikel. Daarnaast wijdt STEPP, het steunpunt voor de productionele, ontwerpende en technische krachten van de brede culturele sector, af en toe een artikel aan scenografie in hun gelijknamige magazine.
Literatuurlijst
- Van den Dries, L. (1986, januari). Schets van een beweging. Theatervernieuwing in Vlaanderen. In Het theater zoekt… Zoek het theater (pp. 339 – 382). VUBPress.
- Jonnaert, P. (1984). Hedendaagse scenografie: Studie van de dekors van Vlaamse scenografen voor het gesproken toneel van vandaag in Vlaanderen.
- Jonnaert, P. (1985). Hedendaagse scenografie in Vlaanderen: (deel I). Documenta, 3(3), 162 – 184.
- Jonnaert, P. (1985). Hedendaagse scenografie in Vlaanderen: (deel II). Documenta, 3(4), 215 – 236.
- Mallems, A. (2005, juni). Van bordkarton tot beamers. Scenografie in Nederland en Vlaanderen. Ons Erfdeel, 48(3), 415 – 423.