Bij scenografisch erfgoed ligt de focus vaak op decors. Een schitterend naslagwerk over het erfgoed van onze theaters verscheen in 2021 met als fascinerende titel Droomlanders: tovenaars van het toneeldecor. Het is geschreven door Bruno Forment onder begeleiding van CEMPER. Forment schrijft op een verfrissende en boeiende manier over verloren gewaand erfgoed. Tussendoor leer je heel wat bij over de theatergeschiedenis in West-Europa. Forment moest zijn comfortzone echter niet verlaten om dit werk te schrijven. In 2015 schreef hij reeds Zwanenzang van een illusie, over de historische toneeldecors van de Schouwburg Kortrijk. Dit boek behandelt op een nauwgezette manier alle decorstukken van Albert Dubosq en Joseph Denis die de schouwburg bezit. Bovendien worden de teksten aangevuld met afbeeldingen van de decors.
Van 2018 tot en met 2019 liep er voorts een pilootproject over het cross-collections waarderen van muziek-en podiumerfgoed. Dit project bestond uit twee casussen, waarvan één casus historische decors in Vlaanderen en Brussel tussen 1900 en 1960 behandelde. Het rapport van dit onderzoek is te lezen op onze website.
In 2017 verscheen in de twintigste editie van het tijdschrift STEPP een artikel over Willem Beyne & Zonen (Kersmaekers). Wie Willem Beyne precies was en hoe zijn decorstukken uiteindelijk bij Showtex zijn beland, lees je daar!
Een interessant artikel over decormaquettes in het theater verscheen in 2013 in het tijdschrift voor stadsgeschiedenis van het Archief van de stad Brussel. Jan Van Goethem en Sybille Wallemacq schrijven over de bewaartechnieken die De Munt in Brussel toepast om hun maquettes te bewaren. Hoewel de tekst soms wat technisch geschreven is, is het een uitstekend voorbeeld van de complexiteit die er soms komt kijken bij het bewaren en ontsluiten van erfgoed.
Waarom zijn theatermaquettes uit het verleden nuttig voor het heden? In 2014 ging Timothy De Paepe al dieper in op deze kwestie. Hij gaf een lezing op het jaarcongres van de International Association of Music Libraries, Archives and Documentation Centres over decormaquettes van de Vlaamse Opera uit de vroege twintigste eeuw. Hij geeft de uitdagingen van operahistorisch en breder, podiumtechnisch erfgoed aan en toont de rijkdom aan die de maquettes vormen voor de kennis en beeldvorming rond voorstellingen uit het verleden.
Literatuurlijst
- Forment, B. (2016). Zwanenzang van een illusie: De historische toneeldecors van de schouwburg Kortrijk. Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk.
- Forment, B. (2019). Een cross-collections waardering van historische decors in Vlaanderen. CEMPER.
- Forment, B. (2021). Droomlanders: Tovenaars van het geschilderde toneeldecor. Davidsfonds uitgeverij.
- Kersmaekers, I. (2016, juni). Willem Beyne & zonen: Kunstenaars in de achtergrond. STEPP, 5(20), 38 – 41.
- Van Goethem, J., & Wallemacq, S. (2013). Decormaquettes in het theater: Van werkinstrument tot ontsluiting van cultureel erfgoed.
- De Paepe, T. (2015, juni). Opera op schaal. De virtuele reconstructie van vroegtwintigste-eeuwse decormaquettes van de Vlaamse Opera (1907−1938). Forum+, 22(2).