IAML in Cambridge: verslag

IAML is de internationale koepelorganisatie van muziekbibliotheken, muziekarchieven en documentatiecentra met ca. 2.000 individuele en institutionele leden uit 45 landen. Naast een website, een tijdschrift en een jaarlijks een congres heeft de IAML een bijzonder actieve werking via commissies, comités en werkgroepen. IAML is ook lid van de International Federation of Library Associations and Institutions (IFLA), de International Council on Archives (ICA), het European Bureau of Library, Information and Documentation Associations (EBLIDA) en de International Music Council (IMC).

Collega’s Jelke en Mariet namen deel aan het congres. CEMPER vindt het bijwonen van het congres nuttig om voeling te houden met de (internationale) praktijken van muziekbibliotheken en ‑archieven. Deelname biedt de kans om te zien waar we als organisatie staan, maar evenzeer waar Vlaanderen staat.

Zoals gewoonlijk zijn er drie grote gezamenlijke vergadermomenten gedurende de week voorzien: de maandagochtendsessie staat in het teken van het gastland. Op dinsdagnamiddag staat gebruikelijk de eerste sessie van de Algemene Vergadering geprogrammeerd waarbij naast de nodige statutaire beslissingen een aantal zaken worden geagendeerd en toegelicht waarover de slotvergadering op vrijdagnamiddag moet stemmen.

De lezingen die je heel de week kan bijwonen, worden geclusterd naargelang thema’s die overeenkomen met de specifieke vakgroepen (muziekarchieven, schoolbibliotheken, orkestbibliotheken, omroepbibliotheken audiovisuele collecties …) of met generieke thema’s die worden bepaald op basis van de ingezonden lezingen. In dit artikel geven we een beknopt overzicht van een aantal relevante sessies. De laatste jaren is het gebruikelijk om de presentaties ter beschikking te stellen via de website van de IAML (als de sprekers dat wensen). Waar mogelijk verwijzen we daarnaartoe.

John Rink (Cambridge University) is betrokken bij de Online Chopin Variorum Edition en gaf in zijn lezing Digital editions in practice and performance een stand van zaken en een overzicht van de mogelijkheden tot vergelijkende analyse bij het combineren van gedigitaliseerde manuscripten en vroege edities van Chopin. Extra hierbij is koppeling naar achtergrondinformatie uit archiefdocumenten van Chopin of andere musici en mogelijke annotaties van onderzoekers. De Online Chopin Variorum Edition (OCVE) is onderdeel van grotere project van Chopin online. Fijn voor de toehoorders was de live-demonstratie van de spreker.

Christopher Scobie (British Library, London) besprak in zijn lezing Born-digital personal archives: a case study from the British Library aan de hand van het archief van componist Brian Elias de problematiek van het verwerven, het beheer en de toegankelijkheid van persoonsarchieven die aan de British Library worden overgedragen. Nu zijn die hoofdzakelijk nog hybride, maar in de toekomst zal het ook louter digitale archieven betreffen. De British Library heeft al ervaring waar het literaire archieven betreft en de parallel hiermee bepaalt dan ook de aanpak. Een bijkomende uitdaging voor muziekarchieven is alleszins de bewaring van bestanden gemaakt met muzieknotatie-software als Sibelius. De spreker gaf eveneens mee welke workflow hiervoor werd opgesteld.

Nathalie Hristov en Kathryn Shepas (University of Tennessee, Knoxville) illustreerden in hun lezing Leveraging open access platforms to create music research tools for the new age hoe waardevol visualisaties kunnen zijn voor onderzoek en pedagogie. Deze technische mogelijkheden worden nog al te vaak onderbenut bij muziekgerelateerd onderzoek. In samenwerking met een IT-partner ontwikkelden ze aan de University of Tennessee, Knoxville een interactieve kaart waarin de verspreiding van muziek kan worden verkend, waarbij de dataset door domeinspecialisten wordt in- en aangevuld. In hun presentatie werd de noodzaak aangehaald om als domeinspecialist ook de technische vaardigheden te ontwikkelen om eigenhandig technische hulpmiddelen voor onderzoek te ontwikkelen. De interactieve kaart wordt in de toekomst online gepubliceerd.

Alan Blackwell (Cambridge University) kaartte in zijn lezing AI and music: codes for creativity and surprise de implicaties aan die generatieve AI kunnen hebben voor copyright en originaliteit. Hij maakte daarbij een interessante vergelijking tussen het gebruik van specifieke muziek- en opnameapparatuur en het gebruik van generatieve tools. Door Information Technology als theoretisch kader te bieden stelde hij in vraag wanneer er sprake is van noise en wanneer van een substantiële creatieve bijdrage, en in het geval van het laatste: wie er dan de creatieve bijdrage eigenlijk heeft geleverd.

Zoals gebruikelijk werd het congres afgesloten met een afscheidsdiner. Altijd gezellig; en elk gastland doet zijn best voor om dit in een bijzonder kader te laten plaatsvinden. Dit jaar werd afgesloten in de prachtige zaal van het King’s College.