Jazzcollectie Juul Anthonissen in bewaring bij gemeente Heist-op-den-Berg

De gemeente Heist-op-den-Berg zal de jazzcollectie van Juul Anthonissen in bewaring te nemen en ontsluiten. Op termijn zal ze deze collectie openstellen voor een breed publiek. Erfgoedcel Kempens Karakter en Resonant adviseren en begeleiden dit proces. 

Juul Anthonissen (1931−2008) was meer dan een halve eeuw lang een centrale figuur in het Heistse cultuurleven en ver daarbuiten. Hij was verbonden aan de Academie voor Beeldende en Toegepaste Kunsten, eerst als docent kunstgeschiedenis, later ook als directeur. In 1959 stond hij mee aan de wieg van de Zuidkempense Kunst- en Cultuurkring Hnita vzw. Met haar diverse culturele activiteiten (in literatuur, fotografie, toneel, plastische kunsten) gaf ze het culturele leven in Heist-op-den-Berg nieuwe impulsen. Anthonissens naam zal echter vooral verbonden blijven aan de Hnita-Jazz Club die hij in 1955 oprichtte en waaraan hij tot zijn dood verbonden bleef als programmator. Hij bouwde de club uit tot een internationaal podium voor jazzartiesten. Onder andere Charles Mingus, Chet Baker, Dexter Gordon en Toots Thielemans stonden ooit op het Hnita-podium.

Ook buiten de gemeente wist Anthonissen zijn voorliefde voor jazz uit te dragen. Enkele decennia lang werkte hij als jazzjournalist en ‑recensent voor diverse dag- en weekbladen. Van 1999 tot 2001 gaf hij zijn tijdschrift uit: Juul’s Halo. Hij was ook verbonden aan de VRT voor radio- en televisieuitzendingen en trad hij op als programmator van andere jazzconcerten en ‑festivals, waaronder Jazz Bilzen. De verschillende gedaanten waarin hij in het jazzwereldje actief was, maakten van hem een gerespecteerd expert in binnen- en buitenland. In 2001 won hij in het Duitse Weinheim de internationale Blue Bird Award, een prijs die voor bijzondere verdiensten aan de jazz wordt uitgereikt door een Europese jury van jazzliefhebbers, muzikanten, journalisten, onderzoekers en organisatoren. Van 1963 tot 1991 was Juul verbonden aan de toenmalige dienst Film, Muziek en Dans bij het ministerie van Cultuur waar hij sinds 1970 directeur was.

Met dit rijk gevuld curriculum liet Juul Anthonissen een indrukwekkend geheel aan documenten na, dat vooral betrekking heeft op zijn activiteiten binnen de jazz. Naast ongeveer achttien meter papieren archief, met eigen teksten van Juul, contracten en correspondentie met jazzactoren, inkomtickets, concertprogramma’s en door Juul verzamelde krantenartikels, bevat die collectie enkele duizenden foto’s en affiches van jazzconcerten, ‑festivals, artiesten en bands, honderden boeken en tijdschriften(reeksen), een 20 à 25.000 platen en ca. 4.000 cd’s met vooral commerciële opnames van jazzmuziek, en meer dan 1.000 magnetische dragers (open reel-banden, muziek- en videocassettes en minidiscs) met interviews, concertopnames in Hnita en elders (Eurojazz, Jazz Bilzen enz.), demo’s van artiesten en radio- en tv-uitzendingen over jazz en beeldende kunsten.

Sinds zijn dood in 2008 namen de erven van Juul de zorg voor deze collectie op zich. Die zorg neemt de gemeente Heist-op-den-Berg nu graag van hen over. Zo wil ze de erven helpen de herinnering aan Juul Anthonissen en zijn belang voor het lokale cultuurleven en de (inter)nationale jazzscene levendig te houden. Op termijn droomt de gemeente er van met de collectie een Huis van de Jazz op te richten. Dat moet een actief belevingscentrum worden waar iedereen de mogelijkheid krijgt collectiestukken te bekijken en te beluisteren en waar een link wordt gelegd met het jazzconcertgebeuren in Heist. Uiteraard zal de collectie ook ter beschikking gesteld worden voor onderzoek.

De collectie werd vorige week alvast officieel in bewaring gegeven aan de gemeente. In de komende maanden verhuist ze naar een lokaal dat door de gemeente ter beschikking wordt gesteld. Vanaf 2016 zal er in verschillende fasen gewerkt worden aan het ontsluiten van de collectie, een proces dat ongetwijfeld een aantal jaren zal duren. Het grote publiek zal dus nog even moeten wachten om de collectie in haar volle glorie te bewonderen en beleven. Niettemin zullen er af en toe al wat collectiestukken geëxposeerd worden, onder meer tijdens het eerstvolgende huldeconcert voor Juul Anthonissen op 31 oktober.

De gemeente kan voor de realisatie van haar plannen rekenen op de ondersteuning van erfgoedcel Kempens Karakter en Resonant. Zij zullen onder meer de verhuis van de collectie coördineren, inhoudelijk en methodologisch advies verlenen bij de ontsluiting en valorisatie van de collectie en vrijwilligers zoeken die daarbij een handje kunnen toesteken. Ook de erven van Juul blijven nauw betrokken bij alles wat er rond de collectie staat te gebeuren.