Home Nieuws Topstuk voorgesteld: Koorboek van Margareta van O…

Topstuk voorgesteld: Koorboek van Margareta van Oostenrijk

Het Mechels Koorboek is een van best bewaarde muziekhandschriften die ons uit de zestiende eeuw zijn overgeleverd. Het werd wellicht tussen 1508 en 1519 gemaakt in het Mechelse atelier van Petrus Alamire (ca. 1470 – 1536), een kopiist, zanger, muzikant, componist en ondernemer. Wie de exacte opdrachtgever was, is niet duidelijk. Volgens sommigen was het Margareta van Oostenrijk, anderen beweren dat het Maximiliaan van Oostenrijk of aartshertog (later keizer) Karel was.

Het beroemde perkamenten koorboek is een kostbare getuigenis van de culturele rijkdom waarin het Bourgondisch-Habsburgse hof baadde. De bijzondere artistieke waarde van het handschrift kan afgeleid worden uit 15 kwalitatief hoogstaande miniaturen in zogenaamd Gent-Brugse stijl. Het merendeel daarvan is van de hand van of afkomstig uit de omgeving van Gerard Horenhout, die als miniaturist werkzaam was voor Margareta van Oostenrijk. Niet zelden bevatte de verluchting politieke connotaties: het beroemdste voorbeeld is de openingsminiatuur van dit koorboek, die Maximiliaan van Oostenrijk (of een ander familielid), gezeten op de troon, voorstelt. 

Het handschrift bevat zeven zettingen op muziek van de Latijnse mis: de eerste door Matthaeus Pipelare (ca. 1450-ca. 1515), de overige zes van de hand van Pierre de la Rue (ca. 14521518) die de favoriete hofcomponist was van Margareta van Oostenrijk. De grote zorgvuldigheid waarmee zowel muziek als afbeeldingen zijn uitgewerkt, maken de handschriften uit het Alamire-atelier tot luxueuze vorstelijke relatiegeschenken van het Habsburgse hof ter gelegenheid van onder meer huwelijken, bezoeken of politieke overeenkomsten. Dat dit koorboek bovendien het enige Alamire-handschrift is dat nog steeds bewaard wordt in de stad waar het wellicht tot stand gekomen is, vergroot de waarde van dit topstuk des te meer.

Het koorboek van Margareta van Oostenrijk door Petrus Alamire | Stadsarchief Mechelen (B‑MEa-ms-ss)

Het Mechels Koorboek behoort tot de collecties van het Stadsarchief Mechelen en is te zien in de permanente tentoonstelling van het Museum Hof van Busleyden. Je kan het handschrift ook volledig online bekijken op de IDEM-databank.

Ook interessant

21 mrt. 2024

Topstuk in de kijker: Judith ende Holifernes

In 1577 schreef de Roeselaarse rederijker Robert Lawet een toneelspel over Judith en Holifernes, een geliefd thema in de dramatiek. In 2014 werd het …
Lees meer
26 feb. 2024

Jef Van Boven maakt reconstructie van veelhoekig virginaal van Karest uit 1548

We nemen je mee in het verhaal van Jef Van Boven en het bouwproces van zijn laatste virginaal.
Lees meer
08 feb. 2024

De unieke muziekcollectie van de Openbare bibliotheek van Kortrijk

Vinyl en cd’s: de Bib Kortrijk bewaart ze allemaal.
Lees meer
13 dec. 2023

Cellobouwer Tim Duerinck combineert het klassieke ambacht met nieuwe productietechnieken

We gingen langs in het pop-upatelier van Tim Duerinck waar hij ons vertelde over zijn onderzoek en productietechnieken.
Lees meer