Home Nieuws Dance as ICH in Roemenië – Cultural mediation of …

Dance as ICH in Roemenië – Cultural mediation of dance activities

Van 9 tot 11 oktober 2023 vond de derde workshopreeks van het Creative Europeproject Dance – ICH plaats. Onze collega’s Mariet en Debora waren deze keer te gast bij ASTRA, het Roemeense openluchtmuseum in Sibiu, Transsylvanië.

Doorheen het Creative Europeproject Dance – ICH staan we stil bij participatieve danspraktijken, hun gemeenschappen en de manier waarop de cultureelerfgoedsector kan bijdragen tot het borgen van deze praktijken. Het project is gericht op het aanleveren van nieuwe of vernieuwende modellen voor de voorstelling van participatieve dans binnen musea, zodat musea kunnen fungeren als nieuwe dansruimten.

De eerste dag werden enkele projecten uit het ASTRA museum voorgesteld. Door het vertellen van de verhalen rond objecten, uitgebreid veldwerk en het uitnodigen van gemeenschappen op hun country fair, geeft ASTRA immaterieel erfgoed zichtbaarheid.

De daaropvolgende dagen waren gevuld met presentaties over dans in Roemenië en voorstellingen van dansgemeenschappen zelf. We werden ondergedompeld in de praktijk van de lads’ dances die in Roemenië in de lijst van erkend immaterieel erfgoed staan opgenomen.

Hierdoor kregen we een beter inzicht in de socio-economische context van traditionele volksdans in Roemenië, wat sterk verschilt met die in Vlaanderen. Mede door de invloed van het communisme ontwikkelden lokale dorpen hun eigen traditionele folkdansen met bijhorende feesten, rituelen en kostuums. Het communisme gebruikte traditionele dansen graag als propaganda, waardoor deze in die tijd opgevoerd werden als podiumdansen. Het spontane karakter van de tradities is na de val van het communisme terug belangrijk geworden. Dankzij de presentaties van dr. Silvestru Petac (etnochoreoloog en museoloog bij het etnografische museum van Transylvania) begrepen we het belang van het borgen van wat hij de genuine traditionele dansen noemt, die in situ beter begrepen kunnen worden dan tijdens een staged performance.

Tijdens de ontmoetingen met enkele gemeenschappen uit de buurt werd duidelijk hoe trots deze dansers zijn op hun tradities, bijhorende dansen en de vaardigheden om hun kostuums zelf te maken. We kregen de kans om mee te doen met Roemeense, Hongaarse en Duitse (Saksische) traditionele dansen van gemeenschappen uit Transsylvanië. Zij voelen zich vereerd dat ze het cultureel erfgoed van hun voorouders kunnen doorgeven aan de toekomstige generaties. Deze levende praktijken vormen voor hen een belangrijk onderdeel van hun gezamenlijke identiteit. Dat ze hun dans(en) in het museum kunnen tonen of op een andere manier met een dergelijk instituut kunnen samenwerken, versterkt hen ook in de beoefening van hun praktijken.

Dit brengt ons terug naar de rol van musea en cultureelerfgoedwerkers. Ditmaal hadden we het gezelschap van Leen Devyver, medewerker voor erfgoedprojecten bij Danspunt. Leen bracht de partners een presentatie over de organisatie van Dansstorm. Evenementen als deze vormen een goed voorbeeld voor musea en erfgoedwerkers die verder willen inzetten op het organiseren van participatieve dance events. Organisaties als CEMPER kunnen hierbij ondersteuning en advies verlenen, zodat gemeenschappen de kans krijgen om op een bottom-up manier met hun eigen levende danspraktijken aan de slag te gaan. Zo werden we geïnspireerd door onder andere de presentatie van choreograaf János Kovács waarin hij de dansrevival beweging onder de Hongaarse minderheid in postcommunistisch Roemenië als living dance museum’ omschrijft, een concept waarmee hij de focus legt op community-building en eigenaarschap, terwijl hij de grenzen van wat een museum is opzoekt en verlegt.

Het Creative Europe project zal resulteren in een praktische gids voor cultureelerfgoedmedewerkers om op een participatieve manier met gemeenschappen aan de slag te gaan. Ook vanuit CEMPER hechten we hier veel belang aan. Wil jij als volksdanser ook mee nadenken over hoe een samenwerking tussen dansgroepen en musea eruit kan zien? Neem dan zeker deel aan onze sessie Dans in het museum’ tijdens de Rendez-Vous van Danspunt op 26 november.

Ook interessant

31 mei 2024

Stagiaire Lena blikt terug op haar onderzoek naar kostuumerfgoed van muziek, theater en dans

Stagiaire Lena deed het afgelopen jaar onderzoek naar de betekenis van kostuums, ze bracht in kaart welke actoren kostuums bewaren, zocht good practi…
Lees meer
27 mei 2024

Jouw dans in de kijker?

Ben jij betrokken bij een dans en heb je interesse om die in de kijker te zetten? Dit jaar zet CEMPER zich in om diverse dansen zichtbaar te maken op…
Lees meer
21 mei 2024

Fietsen & Trompen - De vergeten geschiedenis van velofanfares

In Vlaanderen is er nog één fietsende fanfare. Ooit was dat anders. In zijn boek Fietsen & Trompen vertelt Geert Vanmaeckelberghe het bijzondere …
Lees meer
17 mei 2024

Onderzoek naar (verdwenen) theaters en cinema's

Hasselaar Jean-Paul Lambrichts is op zoek naar (verdwenen) theaters en cinema’s in de provincie Limburg. Hoe gaat hij te werk? En welke bronnen gebru…
Lees meer