Wanneer revolutionaire dans een traditie wordt
De Amerikaanse danseres Isadora Duncan (1877 — 1927) was één van de grondleggers van de moderne dans. In Europa en Noord-Amerika werd ze erg populair door haar aparte en innovatieve stijl. Ze inspireerde ook vele beeldend kunstenaars, zoals Antoine Bourdelle, Auguste Rodin en Rik Wouters. Na haar dood groeide haar unieke dansfilosofie en –stijl uit tot een ware danstraditie, met aanhangers tot op vandaag.
Duncan's erfenis voor iedereen toegankelijk
Om Duncan’s erfenis centraal toegankelijk te maken voor dansers, onderzoekers, studenten en kunstenaars werd in de lente van 2015 het Isadora Duncan Archive gelanceerd. Dit digitale archief bundelt historische, filosofische en stilistische informatie over Duncans oeuvre. Het toont bovendiennieuwe choreografieën van Duncan-aanhangers, die beïnvloed zijn door de stijl, techniek en danstaal van Duncan.
“We envision that many dancers, researchers, scholars and artists will greatly benefit from the ability to centrally access these materials; and that this effort will further Isadora’s stated intention that her work will be carried on and further developed by others.” - Isadora Duncan Archive
Toch is het niet de bedoeling om choreografieën van Duncan echt aan te leren met dit archiefmateriaal. Duncans werk is daarvoor te complex. Het gaat namelijk niet enkel om het aanleren van de juiste passen en gebaren. Kennis van de emotionele en spirituele context zijn minstens even belangrijk. Binnen de Duncan-gemeenschap worden dansen dan ook enkel doorgegeven van leerkracht op leerling, van lichaam op lichaam. Het doel van het Isadora Duncan Archive is daarom om geïnteresseerde dansers naar een gekwalificeerde Duncan-docent toe te leiden.
“It is our hope that this resource inspires you to seek out a qualified Duncan educator to experience firsthand how moving and relevant the philosophy, technique and choreography of Isadora Duncan continues to be.”
Doordat de dansen steeds van lichaam op lichaam worden doorgegeven, bestaan er heel wat versies en variaties van de dansen. Deze worden door de Duncan-gemeenschap aanvaard omdat in Duncans filosofie (de expressie van) het individu centraal staat. Omdat elk individu uniek is, is logischerwijze elke performance van een choreografie uniek. Deze versies en variaties worden daarom opgenomen in het Isadora Duncan Archive.
Een dynamisch en interactief archief
Het digitale archief wordt voortdurend aangevuld en is zo een dynamisch erfgoedplatform. Duncan-dansers kunnen zichzelf registreren op de website en iedereen die over meer informatie beschikt kan deze aanleveren.
Het Isadora Duncan Archive is ingedeeld in vijf blokken:
1. Repertoire
In deze sectie vind je danstitels, alternatieve titels voor versies en variaties, muzikale aanwijzingen en feitelijke informatie (tijd en plaats van de première, onderwerp, enzovoort). De dansen werden ook beschreven op basis van archiefmateriaal (krantenartikelen en recensies) en getuigenissen van volgelingen van Duncan die de dansen geleerd en opgevoerd hebben. In veel gevallen heeft de dans meer dan één titel, variatie en versie en dus ook meer dan één beschrijving of interpretatie. Deze sectie probeert zoveel mogelijk informatie te bieden voor een zo goed mogelijk begrip van de dansen.
De dansen zijn gegroepeerd volgens componist aangezien Duncans werk nauw verbonden is met de muziek van deze klassieke componisten. Waar mogelijk is een video of kort fragment uit de muzikale compositie toegevoegd, om de sfeer van de dans aan te tonen.
De dansen zijn ingedeeld in zes categorieën:
- class studies;
- dances for children;
- lyrical period (1877 – 1903);
- dramatic period (1903 – 1913);
- heroic period (1913 – 1927);
- lost choreography.
Deze categorieën zijn een handig hulpmiddel enerzijds bij het zoeken naar dansen, anderzijds voor een beter begrip van de verschillende rollen van de dansen in Duncans oeuvre.
2. Dansers
Deze sectie toont een overzicht van alle Duncan-dansers: iedereen die een training in de Duncan-techniek voor een bepaalde tijd heeft gevolgd en heeft gewerkt met Duncan-docenten. Deze zijn gegroepeerd volgens drie categorieën: alfabetisch, geografisch én generationeel. Gezien de vele versies en variaties van Duncans werk wordt immers veel belang gehecht aan de ‘afstamming’ van de dansers en de primaire docent door wie de dansers geschoold zijn. Isadora Duncan en haar familieleden worden beschouwd als ‘bron’. Deze virtuele stamboom visualiseert de jarenlange traditie van transmissie van lichaam op lichaam.
3. Collecties
Duncan inspireerde dansers, beeldende kunstenaars, fotografen, schrijvers en andere kunstenaars om de ervaring van haar werk te documenteren of in nieuwe kunstwerken om te zetten. Bij publieke instellingen en individuele verzamelaars zijn er bijgevolg tal van collecties te vinden. Deze websectie lijst alle gelokaliseerde collecties op.
4. Video’s
Het video-archief bestaat uit beeldmateriaal dat online te vinden is en beelden in bezit van het Duncan Archive. Deze video’s dienen ter illustratie en beter begrip van Duncans werk, niet ter instructie.
5. Referenties
Deze biblio- en filmografie biedt een overzicht op: werken van Duncan, boeken, boekextracten, artikels, dissertaties, films, fotografie & kunst en websites.
Zo is de website een schat aan informatie voor iedereen die het verleden en de toekomst van de Duncan-techniek beter wil begrijpen.