L’Oiseau bleu – Wandelen doorheen een tijdloos meesterwerk
In 2011 is het een eeuw geleden dat de Gentse schrijver Maurice Maeterlinck de Nobelprijs literatuur won. Om dat te vieren loopt van 9 december 2011 tot 22 april 2012 een tentoonstelling over een van zijn beroemdste toneelstukken, L’Oiseau bleu, uit 1905. Het ging na zijn eerste uitvoering in 1908 heel de wereld rond, tot in de Verenigde Staten en Japan waar het een heuse rage veroorzaakte.
L’Oiseau bleu: het stuk
Het verhaal gaat over Tyltyl en Mytyl die samen op zoek gaan naar de blauwe vogel. Ze komen tijdens hun zoektocht in allerlei sprookjesachtige werelden terecht, maar nergens vinden ze de vogel die ze zoeken. Tot ze weer thuis komen en hun eigen vogeltje in een kooi zien… De filosofische visie van Maeterlinck op het geluk – je vindt het meestal vlakbij – vormt de basis van het stuk.
Aanvankelijk werd het stuk onuitvoerbaar geacht, maar in 1908 werd L’Oiseau bleu gelanceerd in het avant-garde Kunsttheater in Moskou. Het kende meteen een stormachtig succes en werd opgevoerd in het Haymarket Theater Royal in Londen (1909) en het Théâtre Réjane in Parijs (1911). Na de Eerste Wereldoorlog werd het stuk opgevoerd als opera in het Metropolitan Opera House in New York (1919) en in de Munt in Brussel (1920). Vooral in Rusland, Engeland, de Verenigde Staten en Japan verwierf L’Oiseau bleu met de jaren een cultstatus.
Tentoonstelling in de Kunsthal Sint-Pietersabdij
Kunsthal Sint-Pietersabdij brengt L’Oiseau bleu voor het eerst als een tentoonstelling met een originele scenografie, in een multimediale presentatie. De tentoonstelling onderscheidt zich vooral door de originele ‘wandeling’ die de bezoeker – vanaf 6 jaar – zowel het verhaal als de opvoeringsgeschiedenis laat ‘beleven’. Via een audiogids kan men luisteren naar het verhaal in een hertaling door Bernard De Wulf en verteld door de acteurs van NTGent. Intussen wandelt men van scène tot scène in levensgrote decors die opnieuw werden vervaardigd op basis van originele decorontwerpen uit de vroegste opvoeringen. Zo waant de bezoeker zich zelf een personage – of een acteur, terwijl die onder een fonkelende sterrenhemel wandelt.
De tentoonstelling vergaarde de oorspronkelijke decorontwerpen via een (inter)nationale samenwerking met het Moscow Art Museum, Het Fitzwilliam Museum in Cambridge en de Munt in Brussel. De originele kostuumontwerpen en decormaquettes zijn tevens te bezichtigen en schetsen een prachtig beeld hoe die eerste voorstelling in 1908 in Moskou geweest moet zijn.
In aanpalende zalen vindt men een overzicht van Maeterlincks carrière en levensverhaal op panelen, doorspekt met citaten en foto’s. Er liggen ook allerlei voorwerpen die bewijzen dat De blauwe vogel in vele landen een begrip is geworden, veel meer dan bij ons. Het gaat om geïllustreerde boekuitgaven, maar ook filmhoezen – inclusief de Japanse anime-serie uit 1980 – en producten zoals asbakken en speelgoedauto’s die de naam ‘Blauwe Vogel’ droegen.
Boek L’Oiseau bleu. Op zoek naar geluk
Naar aanleiding van de tentoonstelling werd een boek uitgegeven met dezelfde titel. Na een introductie met de integrale tekst van het derde tafereel “Het land der Herinnering” bevat het boek bijdragen van André Capiteyn, die L’Oiseau bleu situeert binnen Maeterlincks leven en werk, van prof. Christian Angelet over de diepere betekenis van L’Oiseau bleu, van Martine Van Asch over de contacten tussen Maeterlinck en regisseur Stanislavski, van prof. Beachboard over de “Blue Bird-craze” in de Verenigde Staten en over de onwaarschijnlijke impact van Maeterlinck en de Blauwe Vogel in Japan door prof. W.F. Vande Walle, die hiervoor bijzondere research deed aan de Shirayuri University in Tokio.
Ook interessant
"We doen toverlantaarnshows zoals die in de periode 1820-1920 kunnen geweest zijn"
Topstuk in de kijker: Judith ende Holifernes
Verslag werksessie Dans en het museum
