De coulissen van het geheugen

De populair-historische reeks wil reflecteren over het Vlaamse podiumerfgoed en dit erfgoed dichter bij het heden brengen. Daarvoor actualiseert het de rijke, maar vaak moeilijk toegankelijke archieven. Dat kan op vele manieren gebeuren: met getuigenissen, via reproducties van archiefdocumenten en beeldmateriaal, via reconstructies, of door te rapporteren over niet-materiële praktijken, en hoe ze in de context van repetities of workshops worden doorgegeven.

De coulissen van het geheugen kwam tot stand in samenwerking met Het Firmament (nu CEMPER), het Vlaams Theater Instituut (nu Kunstenpunt), de Universiteit Antwerpen en de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten van Antwerpen.

Reeds verschenen:

• Arm theater in een gouden tijd — Thomas Crombez (april 2014)
  Arm theater in een gouden tijd toont onze verborgen avant-gardes. Het toneel na de Tweede Wereldoorlog opnieuw uitvinden: dat was de opgave die kunstenaars als Hugo Claus, Franz Marijnen en Tone Brulin zich stelden. Niet alleen schreven ze een nieuwe grammatica voor het lichaam van de toneelspeler. Onder invloed van Antonin Artaud en Jerzy Grotowski eisten ze dat wat op scène gebeurde, dezelfde impact zou hebben als een religieus ritueel of een massamanifestatie. Zonder hen was er geen taal geweest om over de hedendaagse podiumkunsten te spreken. Zij bedachten de woordenschat die later naadloos zou aansluiten bij het werk van de jonge Jan Fabre, Ivo Van Hove of Alain Platel. Aan de hand van vaak ongepubliceerde sleuteldocumenten, die in facsimile worden weergegeven, en talrijke foto’s traceert Thomas Crombez de stamboom van de experimentele podiumkunsten. Het resultaat is een opmerkelijke en prachtig geïllustreerde casestudy van de culturele omwenteling tijdens de jaren vijftig, zestig en zeventig.
• Parisiana. Etherisch Strijkersensemble (december 2014)
  In 2010 overleed theatermaker Eric De Volder onverwacht. Zijn theaterwerk blijft de verbeelding beroeren. Vijfendertig jaar eerder was het Etherisch Strijkersensemble Parisiana de voorloper van alle wonderlijke opvoeringen die later aan zijn geest zouden ontspruiten. Het boek is een hommage aan Eric De Volder & Parisiana en een proeve van orale geschiedenis. Met het boek wordt tal van onuitgegeven archief- en beeldmateriaal en getuigenissen ontsloten voor een breed publiek. Op deze manier wordt het mogelijk gemaakt om de beginjaren van Eric De Volder als kunstenaar beter te begrijpen en zijn impact op de verdere ontwikkelingen in het podiumkunstenlandschap. Het is een prachtige inspiratiebron voor een nieuwe generatie kunstenaars of een stimulans voor verder onderzoek.
  Het boek werd samengesteld door Thomas Crombez en bevat getuigenissen van Eric De Volder, Michiel Hendryckx, Dirk Pauwels, Johan Dehollander, Cecilia De Mulder en William Phlips en essays van Evelien Claeye, Dirk Pauwels, Evelien Jonckheere, Thomas Crombez, Karel Vanhaesebrouck en Evelyne Coussens.

Foto: Deze foto van Eric met wijting heeft vele jaren ingelijst in vishandel Meersschaut gehangen. Eerst aan de Gentse Groentenmarkt en later, nadat de zaak verhuisd was, in Ledeberg. Meersschaut was de leverancier van de vis die een vaste plaats in de voorstelling had. Hij nam de moeite om naar Zeebrugge te bellen met de vraag de staartvin niet af te snijden. Voor zover dat al niet op zee gebeurd was. Voor Eric in de voorstelling de vis op zijn hoofd zette, deed hij een witte schort aan boven zijn smoking en zette een strakke badmuts op.