Topstuk voorgesteld: Een hoorn van een omroeper in Antwerpen
Niet alle muzikale topstukken zijn handschriften of drukken. Even relevant zijn de bewaard gebleven muziekinstrumenten die getuigen van een al dan niet verdwenen muziekpraktijk. Een dergelijke traditionele praktijk vinden we bijvoorbeeld bij de straatomroepers; hierin vormt deze hoorn een belangrijk element.
In 2008 werd een in Antwerpen bewaarde hoorn aan de lijst met topstukken toegevoegd nadat Resonant (nu CEMPER) het instrument in 2004 op een eerste ‘Proeflijst muzikaal erfgoed 1100 – 1600’ had geplaatst. De hoorn behoort tot de collectie muziekinstrumenten van de Stedelijke Musea Antwerpen en wordt bewaard in het Vleeshuis onder catalogusnummer AV 29.4.29. Het instrument werd tot voor kort omschreven als ‘jachthoorn’. Thans typeert men het als ‘straathoorn’: een instrument dat gebruikt werd bij het omroepen van berichten. Ook bellen werden hiervoor gebruikt.
Deze messing hoorn is moeilijk te dateren, maar werd wellicht gemaakt in de 16de eeuw. Het hoorntype is zeer eenvoudig. Het bestaat uit een cilindervormige buis van 64 cm, in de vorm van een halve cirkel, een vorm die zijn oorsprong kent in het gebruik van dierenhoorn als materiaal voor muziekinstrumenten. Daarom is de buis oorspronkelijk rond; later (zoals in dit exemplaar) werd ze zeshoekig.
Er zijn slechts enkele exemplaren van dit soort instrumenten bewaard. Het Antwerps exemplaar, dat in relatief goede staat verkeert, vormt een belangrijke en zeldzame getuige van de traditie van straatomroepers.