Jachthoornblazen op Franse hoorn erkend door UNESCO
De ‘Muziekkunst van het jachthoornblazen op Franse hoorn’ werd vandaag opgenomen op de Representatieve Lijst van het Immaterieel Cultureel Erfgoed van de Mensheid. UNESCO nam haar beslissing op basis van een gezamenlijk dossier van 4 landen: België, Luxemburg, Italië en Frankrijk. In die landen is deze muziekkunst een levendige traditie, met sterke borgingsacties om ze levend te houden en door te geven. Ook het democratische karakter van het jachthoornblazen kon UNESCO bekoren.
UNESCO-Conventie 2003
De UNESCO-Conventie 2003 voor het borgen van immaterieel cultureel erfgoed erkent tradities die we hebben geërfd van vorige generaties en die we vandaag nog steeds beoefenen, omdat ze doorgegeven worden van generatie op generatie. Denk hierbij aan sociale praktijken en rituelen, festiviteiten, of ambachten en vakmanschap. Dat erfgoed is een uiting van onze identiteit en van een grote culturele diversiteit. Vooraleer een element of praktijk door UNESCO kan worden erkend, moet het opgenomen zijn op de Vlaamse Inventaris van het Immaterieel Cultureel Erfgoed. De ‘muziekkunst van het jachthoornblazen op Franse hoorn’ werd in 2019 opgenomen op de Inventaris.
Gezamenlijk dossier van 4 landen
Het erkenningsdossier voor de muziekkunst van het jachthoornblazen op Franse hoorn werd in 2019 bij UNESCO ingediend door Frankrijk, in naam van vier landen: België, Luxemburg, Italië en Frankrijk. Meerdere partners zetten er hun schouders onder, in de eerste plaats de jachthoornblazers op Franse hoorn zelf, maar ook de liefhebbers van hun muziek en de vertegenwoordigers van de Benelux Jachthoorn Federatie en CEMPER.
De beoordeling van het dossier — een uiterst grondige screening aan de hand van strikte criteria — nam anderhalf jaar in beslag. Het evaluatiecomité van de Conventie sprak in het bijzonder haar appreciatie uit voor de borgingsacties in het dossier, zoals de ontwikkeling van een opleidingsaanbod, stages en internationale wedstrijden. Andere sterke punten die het comité aanhaalde, zijn het aspect uitwisseling en het verrijken van het repertoire, alsook het democratische karakter, waardoor iedereen, zonder onderscheid, deze muziekkunst kan beoefenen. Ten slotte prees het comité het feit dat ook natuurbeleving aan bod komt, tijdens ceremonies en concerten in open lucht.
Erkenning stimulans voor beoefenaars
Deze erkenning door UNESCO is een belangrijke morele aanmoediging voor de muziekkunst van het jachthoornblazen op Franse hoorn in ons land. Het gaat om een levendige traditie, met heel wat beoefenaars in Vlaanderen en Wallonië. Samen beleven zij hun gedeelde muzikale passie, zonder onderscheid op vlak van leeftijd, geslacht of achtergrond. De erkenning is dan ook een sterke stimulans om dit erfgoed verder te borgen, onder andere via opleidingen voor jongeren, internationale muziekwedstrijden en compositieopdrachten.
CEMPER begeleidde de jachthoornblazers bij de aanvraagprocedure voor de Vlaamse Inventaris van het Immaterieel Cultureel Erfgoed. In 2018 voerden wij een uitgebreid onderzoek uit naar de erfgoedgemeenschap van de jachthoornblazers op Franse hoorn. Via interviews en een enquête hielpen wij hen om de muziekkunst van het jachthoornblazen op Franse hoorn in kaart te brengen. We onderzochten de sterktes en zwaktes, kansen en bedreigingen, waarden en belangrijke aspecten, en de mensen hun betrokkenheid bij de muziektraditie. De resultaten werden verwerkt in een uitgebreid rapport dat in 2019 de basis vormde voor het uitwerken van borgingsacties. Vervolgens begeleidde CEMPER de werkgroep met vertegenwoordigers uit de negen Vlaamse jachthoorngroepen en de Benelux Jachthoornfederatie met de uitwerken van het Vlaamse aanvraagdossier. In de toekomst zullen wij hun erfgoedwerking verder opvolgen.