Home Thema's Kostuums

Kostuums

Al sinds de begindagen van podiumkunsten worden kostuums gebruikt bij opvoeringen. Kostuums zijn alle kledingstukken die uitvoerders dragen tijdens een voorstelling. Niet alleen kledij in de enge betekenis komt hiervoor in aanmerking; ook schoenen, accessoires, maskers, pruiken … worden onder de term gerekend. Grime of make-up en haardracht behoren niet letterlijk tot de kostuums van uitvoerders, maar zijn zeker van belang voor het totaalplaatje. Deze kostuums worden in verschillende disciplines, zoals theater, dans, circus en muziek, gebruikt. Dit zowel op het podium (bijvoorbeeld tijdens een theatervoorstelling of concert) als ernaast (bijvoorbeeld bij traditionele volksdansgroepen).

Inventarisatie van de theaterkostuums van 't Arsenaal (2016) | © Inge Geens

Kostuums worden om verschillende redenen gebruikt tijdens podiumvoorstellingen. Een eerste reden is de creatie van een algemene sfeer voor de voorstelling. Samen met de rest van het decor zetten kostuums de toon voor een uitvoering. Verder dienen ze om te communiceren met het publiek. Via kostuums maken toeschouwers voor de eerste keer kennis met de uitvoerders of personages van een podiumvoorstelling. Kostuums worden vaak gebruikt om in één oogopslag eigenschappen zoals sociale klasse, gender, leeftijd, beroep of het karakter van een personage mee te geven aan het publiek. Kostuums kunnen ook helpen om de tijdsperiode of locatie waarin een verhaal zich afspeelt weer te geven. Bovendien kunnen ze uitvoerders helpen bij hun optreden; veel acteurs vinden bijvoorbeeld dat het aantrekken van een kostuum bijdraagt bij het worden van het personage. De Nederlandse acteur Stefan de Walle beschreef dit in een interview met de Volkskrant als volgt: Op het moment dat wij als acteurs een kostuum aan krijgen, gebeurt er al iets. Ik voel me ook meteen anders.”

Kostuums bewaren

Podiumkostuums bestaan voornamelijk uit textiel. De preservering hiervan vereist specifieke bewaaromstandigheden. Zo moet het onder meer worden beschermd tegen licht, stof en motten. In onze praktijkwijzer kan je tips terugvinden omtrent het bewaren van kostuums. Naast de kostuums zelf zijn schetsen van podiumkostuums, tekeningen van uitvoeringen en archieven van kostuumontwerpers interessant om te bewaren. Ze kunnen namelijk veel informatie geven over uitvoeringspraktijken uit het verleden en het proces van tot stand komen van het kostuum.

Nieuwsoverzicht

31 mei 2024

Stagiaire Lena blikt terug op haar onderzoek naar kostuumerfgoed van muziek, theater en dans

Stagiaire Lena deed het afgelopen jaar onderzoek naar de betekenis van kostuums, ze bracht in kaart welke actoren kostuums bewaren, zocht good practi…
Lees meer
17 mei 2022

De Goudbloem speelt Genoveva - Sofie Moors onderzoekt de opvoeringspraktijk bij de rederijkers

Sofie Moors onderzocht een erkend Vlaams topstuk uit ons theatererfgoed en vond er een unieke bron in voor de theatergeschiedenis van de Lage Landen.
Lees meer
29 apr. 2022

Bezoektip: Zeur niet!

Het Allard Pierson belicht met deze tentoonstelling Annie M.G. Schmidt en Harry Bannink, de grondleggers van de Nederlandse musical, van 8 april tot …
Lees meer
02 mrt. 2022

Online archief van Pina Bausch en het Tanztheater

Het Pina Bausch Archief dat meer dan 300.000 foto's en 9.000 video's omvat is nu online beschikbaar.
Lees meer
16 nov. 2021

Balletkostuums van James Ensor in de Erfgoed Challenge

Stem tot 21 november 2021 voor de restauratie van James Ensors balletkostuums.
Lees meer
31 aug. 2019

Inventarisatie van Mechelse podiumkunstencollecties

Samen met Mechelse vrijwilligers inventariseerde Het Firmament (nu CEMPER) van 2013 tot 2017 lokaal podiumkunstenerfgoed.
Lees meer