Muziekinstrumenten

Ontdek welke muziekinstrumenten in de topstukkenlijst staan.

Het Muziekinstrumentenmuseum (MIM) beheert de grootste collectie muziekinstrumenten in België. De museumcollectie bestaat uit 8000 items waarvan er 1200 tentoongesteld zijn. Ze bevat niet enkel ​‘klassieke’ muziekinstrumenten, maar ook instrumenten uit de volks- en wereldmuziek. Aan de basis van de collectie liggen onder meer de verzamelingen van musicoloog François-Joseph Fétis en de Indische radjah Sourindro Mohun Tagore. Het museum beschikt over een eigen restauratieatelier, een museumwinkel, bibliotheek en restaurant. Hun online museumcatalogussen vind je op Carmentis en MIMO.

Het Museum Vleeshuis focust op de geschiedenis van het muzikale leven in Antwerpen. Zes eeuwen muziek in Antwerpen worden er in hun context geplaatst en geïllustreerd aan de hand van prenten, maquettes, schilderijen, documenten en muziekinstrumenten. De collectie van Museum Vleeshuis vind je (samen met alle andere collecties van de Antwerpse stedelijke musea) online. Kijk hiervoor op onze website bij ​‘Beleven / Online databanken en catalogi’ onder DAMS Antwerpen.

Volksinstrumenten, prenten en archiefstukken geven al hun geheimen prijs in het Volksinstrumentenmuseum van Gooik. Een verzameling die door Herman Dewit en Rosita Tahon (van volksmuziekgroep ​’t Kliekske) na jarenlang veldwerk werd samengesteld en dankzij het gemeentebestuur van Gooik een plaatsje heeft gevonden in gemeenschapscentrum De Cam, boven het volkscafé.

De collectie van het AfricaMuseum bevat meer dan 8000 muziekinstrumenten. Het merendeel daarvan is afkomstig uit Midden-Afrika, meer bepaald uit de republiek Congo. De Dienst Etnomusicologie van het museum beheert een uniek etnomusicologisch klankarchief (ca. 3000 muziekopnames vanaf 1910). Een deel van de collectie van de kan je online beluisteren op DEKKMMA; de link vind je op onze website bij ​‘Zoeken en vinden / Audiovisueel materiaal vinden’. 

De Logoscollectie omvat meer dan 200 experimentele muziekinstrumenten, zoals pneumafonen, bellenorgels en muzikale rijtuigen, die Godfried-Willem Raes sinds het einde van de jaren 60 bouwde. Deze werden stuk voor stuk beschreven en gedocumenteerd. Ontdek ze in de online catalogus.

In de toren van de Sint-Quintinuskathedraal bevindt zich het Beiaardmuseum van Hasselt. Hier ontdek je het 18^de-eeuwse beiaardklavier en het torenuurwerk uit 1911. De toren is alleen te bezichtigen met een gids. 

De Koninklijke Beiaardschool (Mechelen) herbergt een Beiaardmuseum. Je vindt er klokken, beiaardklavieren, torenuurwerken, manuscripten en kunstvoorwerpen. Daarnaast beschikt de school over een archief met historische manuscripten, partituren, legaten, films, personalia, fotomateriaal en persknipsels over de geschiedenis van de beiaardkunst.

Het Draaiorgelmuseum (Westerlo-Voortkapel) toont een gevarieerde collectie mechanische orgels, van verschillende formaten. Pronkstukken zijn de instrumenten van de firma’s Decap en Mortier. De collectie is aangevuld met kleinere speeldozen, oude afspeelapparaten en accordeons.

MIMO (Music Instruments Museums Online) is een online database van de collecties van enkele grote Europese muziekinstrumentenmusea.

Muzikant en verzamelaar Philip Fourier bezit een interessante collectie muziekinstrumenten. In zijn collectie zijn zowel volkse instrumenten met een rustieke uitstraling als de verfijnde instrumenten te vinden.

De Vlaamse overheid kent beurzen toe voor het doorgeven van vakmanschap in een meester-leerlingtraject. Ook rond het bouwen, restaureren en/​of bespelen van muziekinstrumenten werden al verschillende beurzen goedgekeurd.

Vioolbouw in Cremona is erkend op de Representatieve Lijst voor Immaterieel Cultureel Erfgoed van UNESCO. Tegenwoordig worden violen over de hele wereld gebouwd, ook in Vlaanderen. Maarten De Keukeleire is vioolbouwer en wij gingen digitaal naar zijn atelier. 

‘Doedelzak’ is een verzamelnaam voor een zeer gevarieerd instrument. Wij gingen in gesprek met Bart Preat die Vlaamse doedelzak, gaita, Uilleann pipes en barokmusette speelt.

De website immaterieelerfgoed​.be biedt een overzicht op immaterieel erfgoed in Vlaanderen. Ook met betrekking tot muziekinstrumenten staan verschillende praktijken, tradities en ambachten in de kijker.

Neem een kijkje in onze praktijkwijzer voor tips rond het bewaren van muziekinstrumenten. 

Om muziekinstrumenten juist te kunnen classificeren tijdens het catalografieproces, maakt men sinds jaar en dag gebruik van het classificatiesysteem van Hornbostel-Sachs, dat ontwikkeld werd aan het begin van de twintigste eeuw. Met de komst van elektronische en digitale instrumenten was het toe aan een herziening. Maarten Quanten, toenmalig verantwoordelijke voor de collectie elektrische, elektronische en mechanische instrumenten van het Brusselse Muziekinstrumentenmuseum breidde het bestaande systeem uit.

Stichting Logos maakte een catalogus van de meer dan 200 instrumenten die Godfried-Willem Raes sinds de jaren ​‘70 bouwde.

Draailierbouwers Marc Reymen, Alfons Durinck en Ann Brouwers schreven het draailierbouwboek om de toekomstige bouwer wegwijs maken in alle facetten van de luitvormige draailier zoals deze in ​‘t Ateljeeke in Rumst gemaakt wordt.

Dit boek voor een ¹⁵⁄₁₆ model hakkebord werd geschreven in het kader van een meerster-leerlingtraject. De bedoeling van deze bundel is het doorgeven van kennis en ervaringen. Het hakkebord bouwboek is online beschikbaar. 

In opdracht van het Agentschap Onroerend Erfgoed werden de historische orgels in Vlaanderen in kaart gebracht. Dit resulteerde in een boekenreeks, die online geraadpleegd kan worden (klik verder op de (deel)titels tot je op een itembeschrijving komt en klik dan op de link onder ​‘bestand’).

MechaMusica is een Vlaamse vereniging ter instandhouding van (de cultuur van) het mechanische muziekinstrument

Museum Speelklok is een museum in Utrecht rond zelfspelende muziekinstrumenten. YouTuber Wintergatan laat tien instrumenten uit het museum zien.